Lazër Stani
“Oggi sono io che ti scrivo”
Salvatore Quasimodo
Shtatori i sillte gjithmonë pagjumësi, ëndrra të këqija dhe parandjenjën se kjo vjeshtë e parakohshme (edhe moti qe prishur prej dy javësh e shiu nuk prante as ditë as natë) mund të shkatërronte atë që kishte pritur prej tridhjetë vjetësh. U ngrit përgjysmë në shtrat, duke u mbështetur në krahun e majtë që i dhimbte, u zgjat e këqyri përtej dritares në kopsht, ku lulet qenë shtruar dhe kalbur, kurse atje tej tojët e pjergullave dhe gjethet e errëta të manjolës kullonin ende ujë, edhe pse shiu tashmë kishte pushuar. U mat të ngrihej, të bënte një kafe për vetën e të përgatiste diçka për mëngjes, siç e kishte zakon qysh prej fëmijërisë. Po kryet nuk po i çlirohej nga ëndrra që sapo kishte parë: i qenë shfaqur në ëndërr një tufë e madhe trëndafilash të bardhë, me brumbuj të zinj të fshehur midis petaleve. Qe tmerruar dhe i pati flakur trëndafilat përtokë, duke lëshuar një klithmë frike. Brumbujt e zinj qenë shpërndarë nëpër dysheme, vraponin këndej-andej të alarmuar, duke kërkuar ndonjë të çarë në fundet e divaneve të rëndë ose ndonjë plasë muri ku të fshiheshin. Aty ajo pati zbuluar se muri qe çarë vërtetë dhe brumbujt e zinj kaluan nëpër atë plasë të errët, të shtrembër, që lakohej nëpër mur si gjarpër. E dinte se trëndafilat në ëndërr, në moshën e saj, nuk parathoshin as dashuri dhe as ndonjë ndjenjë tjetër të gëzueshme.
U kujtua se prej vitesh nuk pati shkuar në varreza, ashtu siç i pati premtuar nënës së saj. “Më sill çdo vit trëndafilin e parë që do të çelë në kopsht”, – i pati thënë ajo, pak para se të vdiste. Matilda i pati premtuar të ndjerës, nënës së saj, se do rriste në kopsht trëndafilat më të bukur në botë dhe se varri i saj do të kundërmonte nga trëndafilat në dymbëdhjetë muajt e vitit. Disa vjet e mbajti fjalën, po kur trëndafilat filluan të thaheshin nga një kërpudhë e panjohur që u kalbte rrënjët, ajo hoqi dorë nga premtimi, duke iu nënshtruar një urdhri të panjohur, që e këshillonte t´u qëndronte larg varreve dhe t´i linte të vdekurit të preheshin të qetë.
U ndërmend se edhe kur pati njohur Levikun, i qenë shfaqur në ëndërr trëndafila të mëdhenj të kuq, që mbulonin gjithë kopshtin me petalet e tyre të stërmëdha, si gjethe panje. Lehëzat e vogla të kopshtit, rrugicat e sistemuara me kujdes, stoli ku ndonjëherë bisedonte me mamanë, të gjitha qenë mbuluar me petale të kuqe, të cilat papritmas u nxinë dhe u shndërruan në copëra shpretkash dhe mëlçish. Atëherë qe zgjuar e tmerruar, pa mundur të gjente asnjë kuptim nga ëndrra, edhe pse e vrau mendjen disa ditë rreth saj.
U kujtua se atë ditë bëhej plot pesëdhjetë e pesë vjeç dhe se ëndrrën e kishte parë plot tridhjetë vjet më parë, në dalëdritën e asaj dite, kur mbushte njëzetë e pesë vjeç. Sikur atë ditë, të mos ishte njohur rastësisht me Levikun, edhe këtë ëndërr do ta kishte harruar si shumë të tjera, po ajo që përpjekur ta lidhte ëndrrën me trëndafila petalemëdhenj si gjethe panje me Levikun, njeriun e vetëm që ajo nuk arriti kurrë ta harronte, edhe pse qe betuar shumë herë se do ta përzinte nga vetja, se e urrente, se nuk e pati dashur kurrë, se historia e tyre qe një keqkuptim, se ajo, po vetë ajo, nuk e pati dashur kurrë edhe pse gojët e liga i patën marrë nëpër gojë, i patën përfolur si dy dashnorë që çoroditën shtetin dhe paralajmëruan katastrofën e luftës civile.
Ktheu kryet nga kalendari i varur në mur dhe kërkoi me sy datën edhe pse e dinte se ishte njëzetenjë shtator.
“Ky shtator muti ndjell keq”, – tha me vete dhe provoi të ngrihej nga shtrati. Nuk e kuptoi se pse i ishte marrë drita e syve dhe objektet e dhomës së gjumit i dukeshin të mjegullta, edhe pse dielli tashmë qe ngritur dy pash në qiell.
Një dhimbtë e vjetër, që i kapte herë pas here syrin dhe pjesën e shmajtë të kafkës, duke u mbledhur sidomos në tëmth, bëri që t´i merreshin mendtë. Duhet të pi një kafe me shumë qumësht, mendoi me vete, dhe të ha mëngjesin. Në moshën time të gjitha pjesët e trupit i ke kundër: lëkurën, kyçet, eshtrat e këmbëve, dhëmbët, gjendrat, sytë, flokët, veshët, zorrën e trashë, mëlçinë e një dreq e di se çfarë tjetër.
U ngrit dhe kur kaloi nëpër sallon, nëpërmjet derës së studios, të harruar hapur, pa fotografinë e saj që qëndronte prej shumë vjetësh në tryezën e vjetër të punës. Ishte fotografi e bërë në prag të mbarimit të studimeve në universitet. E hijshme, provokuese, me një sfidë të fiksuar në fytyrë kundër s´di se kujt, e lirë, plot me ëndrra, një fotografi që sillte fëmijën e rritur me një vështrim të djallëzuar e krenar të ngulur në largësi, sikur ta kishte përmbysur qiellin në këmbët e saj. Atëherë pati menduar se asgjë nuk është e pamundur. Syfortë, e gjallë, me duart që i hanin për punë, me shtatin që dukej sikur kërcente të dilte nga rrobat, Matilda qe fotografuar para ndërtesës së universitetit, të ndërtuar me tulla të kuqe, nga një arkitekt holandez në vitet tridhjetë.
Fërkoi sytë që ta shikonte më mirë fotografinë e saj, po u kujtua se nuk kishte venë ende gjyzlykët. Dhe as mbante mend se ku i kishte lënë para se të flinte. Humbja e gjyzlykëve i krijonte një pështjellim të madh se ku gjendeshin gjyzlykët pa vënë gjyzlykë. U end një coherë në dhomën e gjumit, kërkoi nën jastëk dhe në parvazin e dritares, këqyri në sirtarin e vogël të komodinës buzë shtratit, po gjyzlykët nuk gjendeshin kund. “Ndoshta i kam harruar në banjë, kur u lava mbrëmë”, – tha më vete dhe mori të zbriste shkallët që e shpinin një kat më poshtë, ku ishte banja, kuzhina dhe një sallon i madh pritjeje, ku përveç Vaclavit të rrjedhur, rrallëherë vinte kush. Po as në banjë gjyzlykët nuk ishin.
“Edhe kjo më duhej”, – tha me zë të lartë. Klithma e saj qarkulloi si flutur e sëmurë nëpër dhomë dhe humbi në vrimën e zeze të banjës, duke lënë një shkumë dëshpëruese pas vetes. O zot, ajo sot priste letrën e Levikut, letër që tashmë mund të ishte në “inbox”-in e saj ose në kutinë postare. Prej njëzet vjetësh ajo lexonte me gjyzlykë, që i zmadhonin shkronjat të paktën dy herë. “Do të marrin në qafë syzet shpotitej kushërira e saj Dorina, kur ajo vuri për herë të parë gjyzlykë, pas keqësimit të papritur të vështrimit.
“I shikon burrat të zhveshur dhe të duken seksi, po kur të heqësh gjyzlykët e të shtrihesh në shtrat me ta as do t’ua gjesh veglën”. Si ishte Dorina, gazejetë, po gjuhën e kishte brisk dhe fjalët e mbrapshta i dilnin gjithmonë të vërteta, edhe kur i thoshte me shaka.
Matilda doli nga banja, kërkoi në bibliotekë, në sallonin e pritjes, po gjyzlykët ishin zhdukur. Pati një dëshirë të tmerrshme të rilexonte letrat e Levikut, letra të shkruara gjatë tridhjetë vjetëve, që ajo i ruante në një sënduk të gdhendur, dhuratë e një libanezi të krishterë, që e pati njohur kur punonte në Bankën Kombëtare. Po këta dreq gjyzlykësh nuk po gjendeshin dhe ajo vetëm nuk mund të lexonte letrat e dikurshme, po as letrën e sotme të Levikut, që me siguri, tashmë kishte mbërritur te ajo.
“Sesi mua më vajti filli kështu nuk jam në gjendje ta shpjegoj”, – foli me vete me zë aq të dhimbshëm sa fjalët e veta e prekën dhe e tronditën.
Gjithë këtë javë, Matilda pati pritur ditëlindjen e saj, me shpresë se edhe këtë herë do të merrte letrën e Levikut, sikur kjo letër, pikërisht këtë vit, do të ndryshonte jetën e saj.
Ajo e mori me mend tekstin e shkurtër të letrës, me siguri më të shkurtër se vitin që shkoi, po letra gjithsesi do të vinte, qoftë edhe me fjalët e thjeshta: “Gëzuar ditëlindjen Matildë!”
U përpoq ta sillte në mendje fytyrën e Levikut, tashmë të ndryshuar disi, sytë e gjallë dhe disi të pacipë, që sikur të shihnin përtej rrobave që mbaje veshur dhe duart e veçanta me gishtërinj të hollë, që nuk i preheshin kurrë në një vend.
“Me ato duar tani po shkruan letrën për mua”, – mendoi Matilda e kënaqur dhe u vu në kërkim të syzeve. Zilja e derës kishte kohë që kumbonte. Matilda e hutuar nuk po kujtohej të hapte derën, as të bëhej e gjallë. Njeriu pas derës, i shqetësuar nga heshtja e zonjës së shtëpisë, i binte edhe më me tërbim ziles, duke mos e shkëputur për asnjë çast gishtin nga butoni i vogël, i zi.
“Matilda, Matilda!”, – thërriste njeriu pas portës, po zërin e tij nuk e dëgjonte kush. Burri u tremb, pandehu se diçka e ligë duhej të kishte ndodhur dhe bëri kryq që të largonte të keqen. U mbështet pas murit, nxori paketën dhe ndezi një cigare. Dhe vazhdoi të shtypte me këmbëngulje butonin e zi.
Më se fundi deri u hap rrëmbyeshëm dhe Matilda gati sa nuk ulëriti: “Ah, ti Vaclav qenke?!” Nuk e përqafoi siç bënte gjithnjë, po zgjati dorën dhe mori buqetën e madhe të luleve të freskëta, vuri hundën mbi petale dhe e falënderoi me ca fjalë të thata, të pakuptimta. Matilda u kthye brenda dhe Vaclavi e ndoqi pas, i prekur nga ftohtësia e saj. “Kam menduar ta festojmë ndryshe ditëlindjen tende këtë vit”, – tha Vaclavi. “Lëre ditëlindjen, po shih ku kam lënë syzet se nuk po i gjej”, – tha Matilda, duke u rrotulluar nëpër dhomë si somnambul.
Vaclavi lëshoi një vështrim të shpejtë mbi kolltuk dhe dalloi gjyzlykët e harruar në mes të librit, si për të ruajtur shenjën se në ç’ faqe e kishte ndërprerë leximin. U ngrit, i mori me kujdes, ia vuri në sy dhe e puthi lehtë në flokë.
“Gëzuar ditëlindjen Matilda”, – tha Vaclavi me solemnitet, sikur fliste nga një tribunë elektorale.
“Nderit”, – ia ktheu Matilda shkurt dhe vuri xhezven e kafesë. Me Vaclavin, polakun, ajo takohej rregullisht njëherë në javë. Përjashtim bënin ditët e festave, kur ata mund të kalonin së bashku edhe tre ditë. Po ditën e dytë, e shumta, Matilda, zinte e fliste pa pushim për Levikun dhe kjo e dërrmonte tjetrin. Atëherë edhe Matilda nxehej, fliste edhe më shumë për Levikun, që ta tërbonte edhe më shumë, thinjoshin plak, që veç të tjerave i ishin thinjur edhe qimet e vetullave. “Derri polak, më paska dashur të virgjër si Shën Marinë, pa një histori timen”, – shfrynte Matilda me vete, po me Vaclavin ku e përdori kurrë një shprehje të këtillë që do ta shpartallonte krejt.
Kur shprazi kafenë në filxhanë, Matilda zgjodhi një karrige përballë Vaclavit, hurbi kafen e nxehtë, tha se kjo vjeshtë e parakohshme po i bluante kockat, tkurri muskujt e fytyrës me dhembje dhe shtoi se Leviku ndoshta do t’í shkruante serish një kartolinë për ditëlindje.
“Më ka shkruar prej tridhjetë vjetësh, – tha, – gjithmonë më ka shkruar sa herë kam pasur ditëlindjen edhe pse unë nuk i ktheva përgjigje kurrë. Ti e di se unë, kur i jap fund një historie, i jap fund dhe nuk ka zot të më kthejë mendjen”.
Vaclavi ndezi një cigare që të shoqëronte kafenë.
“Vaclav, të kam thënë se nuk e duroj tymin e duhanit dreqin, do të më nxjerrësh nga shtëpia ime, ashtu siç nxjerrin gjahtarët kunadhet nga shpellat?”
Burri u tkurr në karrige, po cigaren nuk e fiku. Kishte dhjetë vjet që shkonte pas tekave të kësaj gruaje kryeneçe, shkonte kokulur, pa e kundërshtuar kurrë, madje as kur dërdëlliste për Levikun e saj, që vazhdonte ta idealizonte e ta përkryente në mendje. E erdhi plasja që prapë Matilda do të kthehej në historitë e saj me Levikun dhe u bë gati të dilte.
“Vaclav, darkën do ta hamë bashkë”, – tha Matilda.
“Patjetër”, – tha burri, i gjallëruar, disi i përkëdhelur në sedër. Të paktën Levikut nuk i kishte shkruar kurrë një copë letër si përgjigje prej tridhjetë vjetësh, as kur interneti, telefonat mobilë sollën belanë në familje. U shtriq i lehtësuar në shpinoren e butë të karriges dhe fiku cigaren përgjysmë të pirë në filxhanin e boshatisur të kafesë. Papritmas ra zilja e telefonit dhe Matilda u ngrit, e bindur se ishte kushërira e saj, Dorina, i vetmi njeri i familjes, që ia kujtonte ditëlindjet pas vdekjes së nënës.
“Po, Dorinë, të faleminderit shumë, xhan, të kam shpirt”, – shprehej Matilda, duke marrë urimet e shumta e të pakuptimta të kushërirës së saj, që të shqepte me fjale, ngaqë fliste pa pushim si spikere radioje që ishte. Po nuk u mbushte njëherë më frymë, moj xhane, qeshte Matilda me vete, kurse Dorina nga ana tjetër e telefonit po i tregonte për kushërinjtë, për farefisin, për fejesën e turpshme të mbesës së tyre, Rubinës, me të birin e një tregtari djathërash nga Gjirokastra, për vjehrrën e saj që tashmë ishte bërë e padurueshme, që edhe pse jetonin të ndarë, po ia nxinte jetën të birit, domethënë burrit të saj qyqar, që edhe sot e kësaj dite, bënte siç i thoshte e ëma, që e komandonte si të ishte një bebe, për xhaxha Jakun, që tashmë kishte mbetur ulok dhe fëmijët e tij luteshin që vdekja të vinte e ta merrte, se gjoja nuk po e duruakan vuajtjen e tij, pas atij insulti kardiak që i mori të dyja këmbët, për teta Marjetën, që zoti e kishte harruar në këtë anë vetëm e vetëm që të shihte ëndrra të këqija e t’ua nxinte jetën grave të të gjithë lagjes me ndjelljet e saj të zeza që i shfaqeshin në ëndërr.
Dukej se Dorina nuk kish ndërmend të pushonte, pa i marrë nëpër gojë me të parë e më të mbrapë, të gjithë ata njerëz që kishin njohur të dyja kur ishin të reja.
Papritmas, Dorina përmendi emrin e Levikut, të cilin ajo e paskësh takuar parmbrëmë, madje kishin pirë edhe kafe bashkë.
“Po, shih moj, pa shih, ishte aq ne qejf sa gjithë kohën më foli për ty”, – tha Dorina e turbulluar, pa qenë në gjendje të mblidhte veten.
“Po moj po, nuk e dije ti, – vazhdonte Dorina në anën tjetër të botës. – Si nuk e ditke, nuk të ka thënë. Po ai ka dhjetë, që vetëm për ty me flet. Dhe ti, ma, mos bëj sikur nuk e njeh, sikur nuk flet në telefon me të. E nga t’i dinte ai të gjithë ato gjëra për ty dhe Vaclavin”.
“Moj, po më çmend, – e nderpreu Matilda e nxehur ku s’mbante më. – Ç’punë ka Leviku me mua dhe Vaclavin”.
“Jo moj jo, asnjë punë, vetëm se me flet gjithmonë për ty, – vazhdoi Dorina. – Po ti hiç mos e vrit mendjen se thonë se tani shoqërohet me gra të ndryshme, që zot na ruaj, janë shumë më të reja se ai në moshë. Po fjalë janë, se unë në të vërtetë, agjë nuk di dhe kot t’i biesh në qafë burrit të botës. Po Leviku gjithnjë kështu ka qënë, i qepeshin femrat vetë”.
Matilda priti që kushërira t’í thoshte, se “A nuk iu qepe edhe ti vetë?”, po nga ana tjetër Dorina po i thoshte se e shoqja nuk i merrte kurrë seriozisht lidhjet e Levikut, se më e shumta prej tyre zgjaste tre muaj dhe se Levikun, ose duhej ta duroje kështu siç ishte, duke e lënë nga pak të lirë, ose e humbisje fare, mbeteshe pa të dhe po, thonë se e shoqja e dashuron si e marrë edhe sot e kësaj dite.
“Hë, moj, hë, u ndal papritmas Dorina, mos më bëj mua të paditurën”.
Matilda kishte ngrirë me mobilin e ngjeshur pas veshit të djathtë, pa ditur se çfarë të thoshte, pa qenë e zonja të mbrohej nga fjalët e shumta të kushërirës, që vinin si breshëri në veshët e saj të lodhur. Darina po thoshte se, “që mos të të gënjej Matildë, se të kam motër e shkuar motrës, edhe unë desh shkova njëherë në shtrat me Levikun, po ai nuk deshi, ndoshta se ishe ti në mes, se ti vërtet ishe në mes, se ai gjithë kohën më fliste vetëm për ty”.
Matilda, e mori disi vetën, tha se e falënderonte shumë për telefonatën, se ndoshta këtë vit, do t’í festonin krishtlindjet bashkë, mbylli telefonin dhe kërkoi më sy Vaclavin, që ndërkohë kishte dalë nga shtëpia pa u ndjerë.
U mat të kontrollonte email-in e saj, se mos Leviku i kishte shkruar, qoftë edhe shkurt, „Gëzuar ditëlindjen Matildë!”, po ndërroi mendje. Mori xhezven e kafesë dhe përgatiti një kafe tjetër për vetën. Vaclavi i kishte harruar paketën e cigareve dhe çakmakun në tavolinën e saj. Ajo mori një cigare dhe e ndezi, për herë të parë mbas pesëmbëdhjetë vjetësh, që kur e zuri frika e plakjes. Iu kujtua se si shkoi Leviku atë ditë, të blinte një ilaç kundër gripit në farmaci dhe nuk u kthye më.
Kur e pyeti në telefon të nesërmen se pse iku ashtu atë ditë, duke e lënë të vetme në shtëpi e të sëmurë në shtrat, ai iu përgjigj në mënyrë të çuditshme: “Nuk i gjeta barnat që më kërkove”. Dhe si u mendua një grimë, shtoi: “Burrat nuk ikin, shkojnë”.
“Epo mirë, shko pra!”, – ia pati kthyer Matilda dhe sytë i qenë mbushur me lot.
Kur u takuan sërish pas disa muajsh, ai ishte me të shoqen në krah. Ecnin pothuajse të përqafuar dhe merrej vesh prej së largu që ata duheshin shumë. Matildës i theri në zemër, po nuk e dha vetën. Ai e prezantoi gruan e tij të re pa u skuqur fare, tha madje se një ditë mund të pinin një kafe të tre së bashku. Matilda i uroi me shpirt që të ishin të lumtur dhe u nda prej tyre me ngut, duke shpikur një arsye të kotë. Pas dy javësh u largua nga Shqipëria, për të mos u kthyer kurrë më aty, e vendosur që të fillonte një jetë të re, e trishtuar dhe e guximshme njëkohësisht, me një dhembje të ngrirë në shpirt që nuk guxonte t’ía pranonte as vetës. Po kur pa ngjiste shkallët e avionit, që do ta shpinin përtej oqeanit, qe e bindur se Levikun nuk do ta shihte më kurrë. “Le të kërkojë ilaçe farmacive jetë e mot, po Matildë nuk ka më”, – mendoi e lehtësuar, edhe pse aty për aty iu kujtua ai anglezi i pirë, që thoshte “never no”, në vend të “never moore”.
Po kur erdhi ditëlindja e saj e parë pas ndarjes përfundimtare, ajo mori një letër të gjatë prej Levikut, në adresën e saj të shtëpisë, çka e habiti fort, se ajo as kishte komunikuar dhe as ia kishte dhënë ndonjë të afërmi në Shqipëri adresën e saj. Një zot e di se ku e kishte gjetur, ndoshta me hamendje. Por më shumë u çudit, kur lexoi letrën që Leviku ia shkruante nga Tirana. Shkruante se po e niste këtë letër në një adresë të imagjinuar, por që ndoshta mund të ishte edhe adresa e saj e vërtetë dhe kjo do ta gëzonte jashtë mase, se atë ditë ishte endur nëpër dyqane dhe kishte dashur t’i blinte një unazë më një gur të madh, të kaltër, aq të kaltër dhe të shndritshme sa nuk kishte parë kurrë një të tillë, madje i qe dukur sikur një kaltërsi të tillë nuk e pati parë kurrë. Sa do të kishte dashur, t’ía dhuronte këtë unazë për ditëlindje, që t’i sillte fat, ngaqë, një unazë të tillë me gur të kaltër e mbante stërgjyshja e tij dritë pastë e ndjera, po e mori me vete në varr sipas amanetit që kishte lënë. Matilda po luante mendsh. Një ditë më parë, asaj i pati tërhequr vëmendjen në një vitrinë në unazë e tillë me gur të kaltër të jashtëzakonshëm, dhe e bleu, duke ia bërë vetës si dhuratë për ditëlindje. Ajo nuk ishte në gjendje ta shpjegonte mesazhin e Levikut, lidhjen e pashpjegueshme me unazën me gur të kaltër, të kaltër, që u qe shfaqur të dyve në një ditë të vetme. E kuptoi se kjo lidhje po e tërhiqte pas vetes dhe vendosi ta shporrte. Dhe kështu veproi plot tridhjetë vjet, duke mos u kthyer asnjëherë përgjigje letrave e më vonë mesazheve të tij, të cilat ai i shkruante vetëm njëherë në vit, për ditëlindjen e saj.
U mat të hapte sëndukun e vjetër ku ruante njëzetenëntë letrat e tij, po ndërroi mendje. Ndezi kompjuterin dhe kontrolloi postën. U shfaq para syve zeroja fatale, ajo zero e rrumbullakët, boshe, e frikshme që tregonte se nuk kishte asnjë mesazh të ri.
“O Zot, – tha, – a është mirë, o Zot im, vetëm të jetë mirë”.
E turbulluar si asnjëherë në jetën e saj, ajo i shkroi në mesazh të shkurtër Levikut.
“Levik, shpirt, a të kujtohen Ura e Engjëjve në Romë, a të kujtohet ai çasti mbi urë, kur ti po më flisje për Quasimodon, për poezinë e tij “Lettera allam madre”? A të kujtohet vargu “Oggi sono io che ti scrivo”. Oh, unë tashmë nuk jam si dikur, nuk jam më ajo që njeh ti, sepse pas ligështisë që më kapi zemrën, fillova të ha vetveten. A ka më zi se të hash vetveten. Po ti nuk ke qenë si unë dhe di të më kuptosh. Pse nuk të shkrova tridhjetë vjet? Kisha frikë prej teje Levik, kisha frikë nga vetja Levik. Ti me ngatërroje dhe unë nuk doja të isha e ngatërruar, doja të bëja jetën time. A e bëra thua? Do të flas edhe për këtë kur të shihemi, do të flas një ditë e një natë, një javë, ku di unë sa do të flas. Po m’u përgjigj të lutem, përgjigjmu nesër të paktën. Matildë”.
Përcolli mesazhin, fiku kompjuterin dhe u ngrit të ndizte edhe një cigare tjetër, duke ndier një lehtësim të pakuptueshëm në shpirt. Zilja e derës po binte sërish, me këmbëngulje, trishtueshëm, si angullimë kafshe. Ishte Vaclavi që po kthehej i penduar tek po ajo portë, që kur doli, e mbylli me forcë pas vetes.
Marrë nga “Fjala review”
