Faik KRASNIQI
Në planin familjar këto smirat ose gec-mecet ekzistojnë me shumicë kudo! Unë kam parë me bollëk këtejza dhe andejza (shqiptarë dhe joshqiptarë!). Rrugëzgjidhja më e mirë për këto është ndarja e hesapeve sipas fjalës së urtë “gardhet e mira bëjnë fqinjë të mirë” (Good fences make good neighbours!). Por ne shqiptarët besojmë shumë në familje dhe në të afërm që është gjë e mirë në parim, por që bëhet shkak i të gjitha problemeve që dëgjojmë lart e poshtë (p.sh.: besojmë të na ruajë kursimet që kemi punuar për vite të tëra në emigracion, punë borxhesh etj dhe kur zhgënjehemi
fillojmë ankohemi!). Në qoftë se hesapi është i ndarë dhe i afërmi yt, qoftë vëlla ose më larg, ose më afër, nuk ka asnjë mundësi të të dëmtojë ty ekonomikisht, atëherë pak rëndësi ka se çfarë mendon ai në kokën e tij për mua, por rrjedhimisht problemet janë më të pakta! Kurrë zero, asgjëkund nuk janë zero!
Në planin profesional – suksesin jo vetëm shqiptari, por askush nuk ta fal kudo që të jesh! Suksesi arrihet me përpjekje, edukim, shkollim, punë me radhë në mënyrë të vazhdueshme! Për mua ndryshimi themelor është sa njihet ose vlerësohet suksesi juaj nga ambienti ku jeton! Këtu fillon tatëpjeta në realitetin anadollak shqiptar!
Sa e sa intelektualë të zotë me vite të tëra përvojë në Shqipëri, Kosovë ose nëpër botë (ndoshta edhe shumë peshq të tille), detyrohen të qëndrojnë akoma jashtë shtetit. Kjo shtresë e çmuar harxhon të gjitha aftësitë e tyre duke shkruar nëpër blogje ose thjesht duke bërë një punë, sepse u duhet të jetojnë dhe nuk bëhet fjalë për kthim, sepse ata janë të papranueshëm në realitetin/mentalitetin alien shqiptar atje poshtë! Po ashtu ka plot që ndihen të plotësuar në vetvete – sepse u është vlerësuar aftësia atje ku janë, kur atdheu nuk ishte në gjendje t’i çmonte ata/ato ose kanë arritur shumë nga ana profesionale nëpër vendet ku jetojnë, aq shumë, saqë nuk u shkon në mendje të kthehen!
Një nga arsyet e ashpërsisë të atij realiteti është – në një vend të varfër vendi i punës është një çështje jete ose vdekje – kjo sjell xhevahire të tjera p.sh.: manipulim të zgjedhjeve, ose politikani nuk i hap kutitë përjetë, ose vdekje, sepse ky deputet ditën tjetër përfundon si dominoxhi në kafene pa punë, vendi i punës shitet me para nën dorë (p.sh. 5000 euro etj.) dhe jo me meritokraci ose konkurrenca midis bizneseve shkon deri në eliminime fizike dhe kjo nuk ndodh vetëm në Shqipëri dhe Kosovë, por tek ne është më barbare (kërcet sëpata në mes të ditës!). Kur ushtria po kalonte nëpër pyll, dhe gjenerali theu një degë, atëherë ushtria shkretoi pyllin). Prandaj, këto vende duken sot si një pyll i shkretuar!
Po e lë me kaq! Ndoshta e gjitha më sipër mund të përmblidhej në dy fjalë “fukarallëk- maskarallëk”!