Qeveria miraton vendimin për dhënien e tokave bujqësore me qira. Përdoruesit faktikë të tokës bujqësore të ish-ndërmarrjeve bujqësore, të cilët nuk janë pajisur me AMTP, brenda 45 ditëve, nga hyrja në fuqi e këtij vendimi, paraqesin, në njësinë e qeverisjes vendore: -kërkesën për pajisjen me AMTP për tokën që e kanë marrë në përdorim nga komisionet e ndarjes së tokës. -planvendosjen e secilës ngastër që kanë në përdorim, të përgatitur nga një subjekt i licencuar, sipas kërkesave të sistemit të regjistrimit të pasurive të paluajtshme, ku të pasqyrohen sipërfaqja, kufijtë e saj dhe kufitarët;. – certifikatën familjare, të lëshuar nga zyra e gjendjes civile e njësisë së qeverisjes vendore, ku të pasqyrohet numri i anëtarëve të familjes përfituese ose individi, në favor të së cilit do të lëshohet akti i marrjes së tokës në pronësi, sipas gjendjes më 1 gusht 1991, me ndryshimet deri më 1 tetor 1992, të cilët nuk kanë ndryshuar vendbanimin e tyre që prej kësaj date, – dokumentacionin që vërteton se janë përfitues, si rezultat i lëvizjes nga qendrat e tyre të banimit, me vendime të veçanta të Këshillit të Ministrave dhe aktin e marrjes së tokës bujqësore në përdorim, nëse e disponojnë. Subjektet e përcaktuara si bashkëthemeluese të ish-ndërmarrjes bujqësore, sipas vendimit nr. 452, datë 17.10.1992, të Këshillit të Ministrave, “Për ristrukturimin e ndërmarrjeve bujqësore”, të ndryshuar, të cilat nuk janë pajisur me AMTP, për tokën bujqësore që kanë në përdorim faktik, brenda 45 ditëve nga hyrja në fuqi e këtij vendimi, të paraqesin në njësinë e qeverisjes vendore: a) kërkesën për pajisjen me AMTP, për tokën që kanë marrë në përdorim nga komisionet e ndarjes së tokës; b) dokumentacionin kadastral, hipotekor, arkivor apo gjyqësor që provon pronësinë mbi tokën bujqësore apo rrënjët e ullinjve para reformës agrare dhe qenien e tyre si themelues të ish-kooperativës apo ish-ndërmarrjes bujqësore; c) planvendosjen e ngastrës/ave që subjekti përdor për qëllime bujqësore, të përgatitur nga një subjekt i licencuar, sipas kërkesave të sistemit të regjistrimit të pasurive të paluajtshme, ku të pasqyrohen sipërfaqja, kufijtë e saj dhe kufitarët; ç) certifikatën e trungut familjar (përbërjen e familjes) në momentin e dorëzimit të tokës bujqësore dhe çdo dokument tjetër, në përputhje me përcaktimet e vendimit nr. 452, datë 17.10.1992, të Këshillit të Ministrave, të ndryshuar; d) aktin e marrjes së tokës bujqësore në përdorim, nëse e disponojnë.
Regjistrimi
Administrata e njësisë së qeverisjes vendore regjistron, në një regjistër të veçantë, të gjitha kërkesat e paraqitura nga përdoruesit faktikë të tokës bujqësore të ish-ndërmarrjeve bujqësore, të cilët nuk janë pajisur me AMTP. Njësia e qeverisjes vendore, në bazë të dokumentacionit që disponon: a) kontrollon nëse për ngastrat e tokës bujqësore, për të cilat është paraqitur kërkesë, sipas pikës 2 apo 3, të këtij vendimi, është lëshuar më parë AMTP për përfitues të tjerë, individë apo familje bujqësore. Në rastet kur vërtetohet ky fakt, sipas përcaktimit të nënndarjes “iii”, të shkronjës “b”, të nenit 2, të ligjit nr. 57/2012, njësia e qeverisjes vendore njofton, me shkresë, kërkuesin, duke i refuzuar kërkesën; b) verifikon qenien përfitues i tokës bujqësore në pronësi, sipas përcaktimeve të nenit 2, të ligjit nr. 171/2014. Kryetari i njësisë së qeverisjes vendore u kthen përgjigje për refuzim të kërkesës kërkuesve, të cilët nuk plotësojnë këtë kusht; c) refuzon pranimin e kërkesës, në çdo rast, kur është vënë në dijeni zyrtarisht, nga gjykata, se për ngastrat e tokës bujqësore, të paraqitura në kërkesë, ka një konflikt gjyqësor. Njësia e qeverisjes vendore, brenda 60 ditëve nga hyrja në fuqi e këtij vendimi, evidenton në hartat kadastrale ngastrat e tokës në përdorim faktik, sipas kërkesave të paraqitura, vetëm për përdoruesit që plotësojnë kushtin e subjektit përfitues, sipas nenit 2, të ligjit nr. 171/2014. Harta kadastrale përmbledhëse përgatit dy kopje origjinale, nga të cilat njëra kopje mbetet në arkivin e komunës/bashkisë dhe tjetra i përcillet, zyrtarisht, kryesisë së secilit fshat që ndodhet në juridiksionin territorial të komunës/bashkisë. Njësia e qeverisjes vendore afishon për konsultim publik, për 15 ditë, në vendet publike të fshatit dhe të njësisë së qeverisjes vendore, listën e përdoruesve faktikë të tokës bujqësore, vendndodhjen e saj, sipërfaqen dhe kufitarët për çdo ngastër. Gjatë periudhës së afishimit, çdo pretendues si përdorues, që nuk e gjen emrin në listë, paraqet ankesë me shkrim pranë kryetarit të komunës/bashkisë, i cili, pas shqyrtimit, bën korrigjimet përkatëse.
Fshati
Kryesia e secilit fshat të njësisë së qeverisjes vendore, pas afishimit të listës së përdoruesve, verifikon, në prani të përfaqësuesve madhorë të çdo familjeje bujqësore, dhe bën saktësimet e nevojshme, mbështetur në dokumentacionin e paraqitur. Në përfundim të afatit 15-ditor, kryesia e fshatit, në një mbledhje me të gjithë përdoruesit faktikë të tokës bujqësore, komunikon rezultatet e verifikimeve të kryera, duke evidentuar edhe vërejtjet e pretendimet e paraqitura. Kryesia e secilit fshat, pas kryerjes së procedurave, të përcaktuara në pikën 8, të këtij vendimi, ia rikthen, brenda 2 ditësh, njësisë së qeverisjes vendore hartën kadastrale dhe listën përmbledhëse, duke e shoqëruar me të gjitha vërejtjet, mendimet e sugjerimet që kryesia e fshatit ka për secilin nga përdoruesit faktikë të tokës bujqësore si dhe me vërejtjet që janë paraqitur gjatë periudhës së afishimit publik. Dokumentacioni i kthehet administratës së njësisë së qeverisjes vendore me shkrim, i nënshkruar nga të gjithë anëtarët e kryesisë së fshatit, pjesëmarrës në mbledhje, dhe i vulosur me vulën e kryeplakut. Çdo nënshkrues shkruan me dorën e vet emrin, atësinë dhe mbiemrin. Njësia e qeverisjes vendore, duke u konsultuar me të gjitha vërejtjet, kërkesat, mendimet e sugjerimet që ka paraqitur kryesia e fshatit apo individët e interesuar, për secilin nga përdoruesit faktikë të tokës bujqësore, brenda 100 ditëve, nga hyrja në fuqi e këtij vendimi, përgatit relacionin përfundimtar për përdoruesit e tokës bujqësore, të shoqëruar me materialin hartografik, ku janë pasqyruar përdoruesit faktikë të tokës bujqësore, vendndodhja e saj, sipërfaqja dhe kufitarët për çdo ngastër.
Njësia e qeverisjes vendore ua dërgon, zyrtarisht, materialin hartografik dhe relacionin përmbledhës, të përgatitur, institucioneve të mëposhtme dhe u kërkon: a) Zyrës vendore të regjistrimit të pasurive të paluajtshme të përcaktojë gjendjen aktuale të pronësisë për të gjitha ngastrat e tokës bujqësore, të paraqitura në materialin hartografik; b) Drejtorisë Rajonale të ALUIZNI-t përcaktimin, në materialin hartografik, të sipërfaqeve të parcelave që janë miratuar ose janë në proces miratimi për kalimin e të drejtës së pronësisë mbi parcelën ndërtimore të objektit pa leje, si dhe ato që janë përjashtuar nga legalizimi; c) Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave të përcaktojë, për të gjitha ngastrat e tokës bujqësore, të paraqitura në materialin hartografik, nëse janë apo jo objekt kërkese, e cila po shqyrtohet prej saj, por nuk është dhënë ende vendim; ç) DAMT-it, pranë këshillit të qarkut, të përcaktojë, për të gjitha ngastrat e tokës bujqësore, të paraqitura në materialin hartografik, nëse janë: i. të miratuara, me vendim të Këshillit të Ministrave, në fondin e kompensimit fizik dhe janë vënë në dispozicion të Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave; ii. të përfshira në veprimtarinë eksperimentale-shkencore të institucioneve kërkimore-shkencore. Për këtë informacion, kryetari i komunës/bashkisë i drejtohet edhe Qendrës së Transferimit të Teknologjive Bujqësore; iii. në përdorim të ndërmarrjeve të përbashkëta. Për këtë informacion kryetari i njësisë së qeverisjes vendore i drejtohet edhe Drejtorisë Rajonale të Bujqësisë. d) Drejtorisë së Urbanistikës, pranë këshillit të qarkut, të përcaktojë, për të gjitha ngastrat e tokës bujqësore, të paraqitura në materialin hartografik, nëse gjenden ose jo brenda: i. vijës kufizuese të ndërtimit të fshatit apo qytetit, sipas pikës 1, të nenit 2, të ligjit nr. 8053, datë 21.12.1995, “Për kalimin në pronësi, pa shpërblim, të tokës bujqësore”, të ndryshuar; ii. vijës kufizuese të zonës së zhvillimit me përparësi turizmin, në bazë të vendimit nr. 88, datë 1.3.1993, të Këshillit të Ministrave, “Për miratimin e zonave që kanë përparësi zhvillimin e turizmit”, të ndryshuar, në përputhje me pikën 2, të nenit 2, të ligjit nr. 8053, datë 21.12.1995, të ndryshuar; iii. sipërfaqeve të tokës bujqësore që, me vendim të Këshillit të Ministrave apo me vendime të KRRTSH/KKT-së nuk janë më të tilla. dh) Drejtorisë Rajonale të Bujqësisë dhe Ministrisë së Bujqësisë, Zhvillimit Rural dhe Administrimit të Ujërave të përcaktojnë, për të gjitha ngastrat e tokës bujqësore, të paraqitura në materialin hartografik, nëse janë dhënë me qira, në bazë të ligjit nr. 8318, datë 1.4.1998, “Për dhënien me qira të tokës bujqësore e pyjore, të livadheve e kullotave që janë pasuri shtetërore”, si dhe të akteve nënligjore në zbatim të tij, ose kanë kaluar në administrim të Ministrisë së Bujqësisë, Zhvillimit Rural dhe Administrimit të Ujërave, me destinacion dhënien me qira, sipas vendimit nr. 45, datë 29.1.2014, të Këshillit të Ministrave, “Për kalimin në administrim të Ministrisë së Bujqësisë, Zhvillimit Rural dhe Administrimit të Ujërave të fondit të tokës bujqësore të ish-ndërmarrjeve bujqësore dhe ish-institucioneve kërkimore-shkencore, të kësaj ministrie, aktualisht në dispozicion të Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave”.
Përgjigjja
Institucionet e përcaktuara kanë detyrimin t’i përgjigjen, me shkrim, njësisë së qeverisjes vendore, jo më vonë se 30 ditë nga data e marrjes së kërkesës. Në çdo rast të mosrespektimit të afatit të mësipërm, prefekti i qarkut njofton ministrat përgjegjës që mbulojnë fushat e veprimtarisë së këtyre institucioneve. Njësia e qeverisjes vendore, brenda 10 ditëve pas marrjes së përgjigjeve nga institucionet e përmendura në pikën 11, të këtij vendimi, dhe bazuar në të dhënat e këtij dokumentacioni, përgatit dhe i përcjell këshillit të njësisë së qeverisjes vendore relacionin përfundimtar, të shoqëruar me: a) listën e përdoruesve faktikë të tokës bujqësore;
- b) listën e subjekteve përfituese, të cilat plotësojnë kushtet ligjore për t’u pajisur me AMTP; c) sipërfaqen e përgjithshme të tokës, të përllogaritur për çdo subjekt përfitues. Këshilli i njësisë së qeverisjes vendore, brenda 15 (pesëmbëdhjetë) ditëve, përcakton me vendim, të marrë në përputhje me pikën 4, të nenit 33, të ligjit nr. 8652, datë 31.7.2000, “Për organizimin dhe funksionimin e qeverisjes vendore”, të ndryshuar, emrat e përdoruesve faktikë të tokës bujqësore për çdo fshat, në njësinë e qeverisjes vendore, si dhe emrat e subjekteve përfituese që plotësojnë kushtet ligjore për t’u pajisur me AMTP, vendndodhjen e tokës, sipërfaqen, kufizimet dhe kufitarët për çdo ngastër, të shoqëruar me hartën kadastrale, si pjesë përbërëse të tij, dhe me relacion të hollësishëm. Kryetari i njësisë së qeverisjes vendore, në çdo rast, në përgjegjësinë e tij, i dërgon mendimin e argumentuar, brenda 5 ditëve, prefektit të qarkut, nëse është dakord apo kundër vendimit të këshillit të njësisë së qeverisjes vendore. Kryetari i njësisë së qeverisjes vendore vlerëson nëse në listën e subjekteve përfituese, të miratuar nga këshilli i njësisë së qeverisjes vendore, janë përfshirë subjekte që nuk plotësojnë kushtet, sipas ligjit, apo janë përjashtuar subjekte që i plotësojnë ato. Mendimi i tij për parregullsitë e konstatuara shoqërohet edhe me dokumentacionin provues. Prefekti shprehet për rregullshmërinë ligjore të vendimit të këshillit të njësisë së qeverisjes vendore, në përputhje me pikën 2, të nenit 14, të ligjit nr. 8927, datë 25.7.2002, “Për prefektin”, pasi ka marrë mendimin e kryetarit të njësisë së qeverisjes vendore, brenda afatit të përcaktuar në pikën 14, të këtij vendimi. Në rastet kur këshilli i njësisë së qeverisjes vendore ka marrë vendim në periudhën 1 tetor 2013 deri në datën e hyrjes në fuqi të ligjit nr. 171/2014, “Për përfundimin e procesit të kalimit të tokës bujqësore të ish-ndërmarrjeve bujqësore në pronësi të përfituesve”, prefekti i qarkut do të shprehet për rregullshmërinë ligjore të këtij vendimi, sipas përcaktimeve të ligjit nr. 57/2012, “Për përfundimin e procesit të kalimit në pronësi përfituesve të tokës bujqësore të ish-ndërmarrjeve bujqësore”. Vendimi i këshillit të njësisë së qeverisjes vendore, pasi ndjek procedurat ligjore për miratim nga prefekti i qarkut, afishohet menjëherë në vende publike të njësisë së qeverisjes vendore dhe u përcillet, zyrtarisht, institucioneve që merren me drejtimin dhe kontrollin e procesit të verifikimit të vlefshmërisë ligjore të krijimit të titujve të pronësisë mbi tokën bujqësore, si: a) Komisionit Qeveritar të Tokës dhe sekretariatit teknik pranë tij; b) Komisionit Vendor të Vlerësimit të Titujve të Pronësisë, pranë prefektit të qarkut; c) DAMT-it, pranë këshillit të qarkut; ç) Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave. Kryetari i njësisë së qeverisjes vendore plotëson AMTP-të për subjektet përfituese, të përcaktuara në vendimin e këshillit të njësisë së qeverisjes vendore, i cili është konfirmuar si në përputhje me ligjin nga prefekti i qarkut. AMTP-ja plotësohet në 4 (katër) kopje origjinale, për çdo ngastër të dhënë në pronësi. Në këtë dokument shkruhen të gjithë bashkëpronarët dhe pjesa e tyre e bashkëpronësisë. AMTP-ja ka ngjyrë të verdhë dhe përmban të gjitha elementet dhe formën, sipas lidhjes 1, bashkëlidhur këtij vendimi. Këto akte prodhohen me shpenzimet e njësisë së qeverisjes vendore, sipas modelit të AMTP-së, i cili merret zyrtarisht në Komisionin Vendor të Vlerësimit të Titujve të Pronësisë, pranë prefektit të qarkut. Njësia e qeverisjes vendore është e detyruar të përdorë vetëm këtë model. Secila kopje e AMTP-së shoqërohet, bashkëlidhur, me planvendosjen e ngastrës, të përgatitur nga një subjekt i licencuar, sipas kërkesave të sistemit të regjistrimit të pasurive të paluajtshme, ku pasqyrohen sipërfaqja, kufijtë e saj dhe kufitarët, dhe përmban nënshkrimin dhe vulën e kryetarit të njësisë së qeverisjes vendore. Njësia e qeverisjes vendore mban një regjistër të veçantë për secilin fshat, për regjistrimin e AMTP-ve që ajo lëshon, i cili përmban emrat e subjekteve përfituese të tokës bujqësore, vendndodhjen e saj, sipërfaqen, kufijtë dhe kufitarët për çdo ngastër, sipas lidhjes 2, që i bashkëlidhet këtij vendimi. Regjistrat përgatiten nga vetë njësitë e qeverisjes vendore. Çdo fletë (jo faqe) të ketë numrin e saj rendor, që, për çdo fshat, fillon gjithmonë nga numri 1. Pas përgatitjes, regjistrat i dërgohen prefektit të qarkut, i cili nënshkruan e vulos të gjitha fletët, bashkë me kopertinën. Kryetari i njësisë së qeverisjes vendore dhe prefekti i qarkut mbajnë procesverbal ku pasqyrojnë sa regjistra dhe me nga sa fletë u nënshkruan. Procesverbali mbahet në dy kopje, të cilat ruhen një në njësinë e qeverisjes vendore dhe një në prefekturë. Regjistri i çdo fshati, së bashku me hartën përmbledhëse, ku janë të pasqyruara të dhënat për të gjitha ngastrat e kaluara në pronësi, arkivohet. Çdo ankim për AMTP-të, nga individë apo institucione, kur vlerësohet se ato janë krijuar në kundërshtim me ligjin, paraqitet brenda 15 (pesëmbëdhjetë) ditëve në Komisionin Vendor të Vlerësimit të Titujve të pronësisë (KV), pranë prefektit të qarkut, duke vënë në dijeni kryetarin e njësisë së qeverisjes vendore. KV-ja merr vendim për ankimet dhe njofton, menjëherë, ankuesin dhe kryetarin e njësisë së qeverisjes vendore.