Oerd BYLYKBASHI
1- Koha kur mosekstradimi ishte streha e krimineleve
Para vitit 2008, Shqipëria nuk ekstradonte shtetas te saj ne Itali sepse nuk kishte marrëveshje dypalëshe. Ne vitin 2008 u miratua kjo marrëveshje. Nuk kishte me pengese per te ekstraduar kriminelet. Ne qeveri ishte PD qe bënte çmos për integrimin europian, NATO-n dhe liberalizim vizash.
2- Fundi i imunitetit dhe strehës se krimineleve
Deri ne vitin 2013, kur PD doli ne opozite, germa “f” e nenit 491 te Kodit te Procedurës Penale ndalonte ekstradimin nëse nuk kishte marrëveshje ekstradimi. Por meqë me Italinë tashme kishim marrëveshje, ky nen nuk do ta pengonte ekstradimin e vellait te Fatmir Xhafajt qe ishte dënuar ne 2012 sapo te kërkohej nga Italia. Asokohe, Xhafaj thoshte publikisht për te vëllai: “ishte një adoleshent (vetëm 27 vjeçar!!) qe u gjet ne vendin e gabuar ne kohen e gabuar”. A thua se kishte bere aksident rrugor dhe nuk kishte qene kapo i një rrjeti kokaine ne Bolonja.
3 – Kur Xhafaj nuk kontrollonte ende, LSI dhe i vëllai rrezikonte ekstradimin
Ne vitin 2014, ekspertet e Ministrisë se Drejtësisë qe ne atë kohe drejtohej nga LSI (dhe Xhafaj nuk kishte akses), përfunduan draftin e ndryshimeve ne Kodin e Procedurës Penale, por neni 491 nuk prekej serish, pra konsideroj ne rregull e ne përputhje me Konventën ashtu sic ishte. Ne ato kushte Agron Xhafaj rrezikonte ekstradimin. Ne ate kohe nuk ishte ngritur ende Komisioni i Reformës ne Drejtësi ku Fatmir Xhafaj e shpalli veten zot te tij e ku kishte dy vota ndërkohe qe anëtaret kishin vetëm një vote. Ky është link i projektligjit te viti 2014 qe nuk u soll kurre ne Kuvend, qe gjendet sot e kësaj dite ne faqen e Ministrisë se Drejtësisë e qe pas këtij postimi mund te fshihet me urgjence nga Ministrja Gjoni:
http://ëëë.drejtesia.gov.al/…/kodi-i-procedures-penale-i-nd…
4 – Xhafaj merr kontrollin e Reformës
Ne vitin 2015 u ngrit Komisioni i Reformës ne Drejtësi, me kryetar te plotfuqishëm Fatmir Xhafajn i cili beri çmos dhe nxori nga loja dhe nga Reforma Ministrinë e Drejtësisë qe nuk kontrollohej prej tij. Këtë fakt e dine te gjithë, majtas e djathtas. Por grupi i punës ne varësinë totale te Xhafajt i cili hartoi dokumentin e nevojave për te ndërhyre ne fushën e drejtësisë penale, serish nuk e pa te nevojshëm ndryshimin e nenit 491, qofte edhe për ta përshtatur me Konventën Europiane te Ekstradimeve. Askush nuk kishte pretenduar se neni 491 ishte ne kundërshtim me Konventën. Prova për ketë janë dokumentet parlamentare te shpërndare për Komisionin e Reformës ne Drejtësi ne atë kohe.
5 – Xhafajt i vjen “fati i mire” ne dore, por ia le ne dore Hysit
Me 22 korrik 2016 miratohet me konsensus reforma kushtetuese. Ne dhjetor 2016, pasi opozita u largua nga Komisioni i Reformës ne Drejtësi si pasoje e shkeljes se marrëveshjes për Kushtetutën, Fatmirit i erdhi zogu ne dore përfundimisht. Detyra i jepet deputetes se PS, Vasilika Hysi qe paraqet projektligjin e ndryshimeve ne Kodin e Procedurës ne komisionin e Fatmirit. Ne këtë projektligj, për here te pare kërkohej qe ne nenin 491, germa “f” te ndryshohej duke mos kërkuar me për ekstradimin marrëveshjen ndërkombëtare siç ishte ne ligjin ne fuqi, por “marrëveshjen” me kriminelin e dënuar. Propozimi ne dukje naiv (por aspak i tille) i Vasilika Hysit kërkonte qe për te bere ekstradimin duhej te merrej pëlqimi i te dënuarit. Pra konkretisht, qe te ekstradohej Agron Xhafaj, duhej qe ai vete te jepte pëlqimin, përndryshe refuzohej ekstradimi (ja një skenar i mundshëm – Shteti: te lutem a je dakord te ekstradohesh? Ai: Ik ore mbushu! Shteti: Oh, me falni zoti i dënuar/biznesmen). Absurde dhe tragjikomike!
6 – Xhafaj pervesh mëngët vete, i zoti e nxjerr gomarin nga balta
Ne janar 2017, me propozim te Fatmir Xhafajt u mbyll Komisioni i Reformës ne Drejtësi. E gjithë pjesa e mbetur e Reformës, përfshirë Kodin e Procedurës Penale kaloi te Komisioni i Ligjeve ku Fatmiri ishte vete zot e vete shkop.
7 – Beje mire, beje vete
Ne shkurt 2017 thërret një seance konsultimi publik për Kodin. Versioni i paraqitur ishte ai me nenin 491 sipas Vasilka Hysit. Asgjë nuk ndryshon, dhe neni 491 mbetet siç ishte propozuar ne dhjetor 2016.
Ne Mars 2017, projektligji i Kodit te Procedurës Penale shkon ne Komisionin e Ligjeve te Fatmirit, njësoj siç e kishte propozuar Vasilika ne dhjetor 2016, bashke me nenin “te lutem Agron a na e jep pëlqimin për ekstradim?” Debatet e dokumentuara ne procesverbalin zyrtar, tregojnë qe nuk ka asnjë propozim alternativ dhe ne vote hidhet versioni i propozuar nga znj. Hysi. Ky propozim miratohet. Pas miratimit ai nuk mund te ndryshoje perveçse me amendament në seance.
8 – Uliksi i grekeve u kaloi kalin poshtë porte grekeve, Uliksi i ligjeve te rreshket draftin poshtë tavoline, Ulsi rri e shikon
Drafti i Kodit shkon për votim ne seance plenare me firmën e Fatmir Xhafajt. Por neni 491 nuk është me ai i znj. Hysi i miratuar nga Komisioni, por një nen ku ne vend te pëlqimit te kriminelit siç propozonte deputetja Hysi, tashme kërkohet qe shteti qe kërkon ekstradimin te garantoje qe i dënuari ne mungese do te rigjykohet.
9 – Xhafaj turpëron me ligj sistemet gjyqësore te Italisë, SHBA dhe Mbretërisë se Bashkuar që kanë marrëveshje ekstradimi me Shqipërinë
Amendamenti Xhafaj konsideron apriori se shtetet perëndimore shkelin te drejtat e te dënuarve. Pra ne rastin Xhafaj, edhe pasi Gjykata e Kasacionit, gjykata supreme italiane, pas tre shkallesh gjykimi dhe pasi ka ekzaminuar çdo prove dhe kërkese te avokateve te Agronit, u dashka te zotohet qe do te beje nul gjithë atë gjykim dhe do ta rigjykoje Agronin. Meqë kjo është poshtëruese për Italinë dhe çdo shtet tjetër normal, sigurisht është e sigurt qe një garanci e tille nuk do te vinte kurrë për Agronin. Dhe ja pra se si me ligjin e bere nga Fatmiri, ekstradimi i tij nuk do te behej kurrë. Njësoj do te ndodhte nëse ekstradimin do ta kërkonte SHBA apo Mbretëria e Bashkuar.
10 – Usta jo shaka!
Qe te ekstradohet krimineli i dënuar ne mungese duhet te marre garanci se do rigjykohet, përndryshe s’ka ekstradim! E zgjuar apo jo? Madje duket me bukur, me elegante dhe me “ligjore” se ajo ideja e Vasilikes për dhënie pëlqimi nga krimineli i dënuar. E shet edhe si ne përputhje me Konventën Europiane te Ekstradimeve. Por ka një diference te vogël: Konventa kërkon qe garancia e rigjykimit te shihet rast pas rasti kur nuk janë siguruar te drejtat minimale te te dënuarve ne mungese, ndërsa neni i Xhafajt është rregull automatik qe pengon ekstradimin e çdo te dënuari ne mungese nëse nuk garantohet rigjykim. Kjo nxjerr nga loja marrëveshjet e ekstradimit me Italinë, ShBA dhe Mbretërinë e Bashkuar.
Dhe ja ku jemi sot. Agron Xhafaj i dënuar/i paekstraduar/i lire/ biznesmen, Fatmir Xhafaj ende Ministër i Brendshëm qe e mbron vëllai sic i ka hije vëllait, kuksianet qe arrestohen nga policet e Fatmirit ne mes te natës dhe Rama qe krenohet me ministrat e tij te brendshëm qe vetëm lloji i drogës i diferencon: marihuane apo kokaine. Mjere shqiptaret
