Presidenti i Republikës Ilir Meta intervistë për gazetën më të madhe egjiptiane “Al – Ahram”
Nga Ahmed El-Moslemany
Ky ishte udhëtimi im i parë në Shqipëri, vendi me një histori të lashtë që daton që nga periudha ilire. Malet, luginat, fushat, deti Adriatik dhe deti Jon, brigjet, qytetet dhe fermat e bënë këtë vend, i cili ka një popullsi prej 3 milionësh, një destinacion turistik.
Aty takova Ambasadorin e nderuar të Egjiptit Mohamed Khalil, si dhe këshilltarët e Presidentit dhe profesorë të Universitetit të Tiranës, intelektualë dhe ekonomistë nga elita shqiptare. Dhe më pas pata nderin të takoja Presidentin Ilir Meta.
E përshkrova në këmbë distancën nga hoteli në pallatin presidencial, sepse është shumë joshëse të ecësh në zona të përcaktuara për këmbësorë. Është gjithashtu e mundur që dikush të përjetojë historinë bashkëkohore të Shqipërisë vetëm duke ecur nëpër rrugët e saj. Këto ndërtesa datojnë që nga epoka mbretërore ku jetoi mbreti Ahmet Zogu, i cili ishte mik i mbretit egjiptian Farouk. Ato ndërtesa i përkasin epokës komuniste ku sundonte Enver Hoxha. Dhe ndërtesat bashkëkohore përfaqësojnë Shqipërinë e re.
Presidenti Meta posedon një entuziazëm tejet tërheqës; ai ka qenë ministër i jashtëm, kryetar i parlamentit dhe kryeministër. Ai ka një vizion të qartë për vendin e tij dhe botën. Ai gjithashtu sheh bashkëpunim strategjik të mundshëm në Pellgun e Mesdheutmidis Shqipërisë dhe Egjiptit, sepse Egjipti është porta për Afrikën dhe botën Arabe. Po kështu, Shqipëria është porta për Ballkanin dhe Evropën. Të dy vendet bien dakord për modernitetin dhe paqen dhe kundërshtojnë ekstremizmin dhe luftërat.
Meta ishte presidenti i parë shqiptar që vizitoi Egjiptin në 60 vjet. Kur e pyeta për përshtypjen e tij, ai u përgjigj: “Unë isha shumë i lumtur që vizitova Egjiptin dhe takova Presidentin Abdel-Fattah Al-Sisi. Egjipti është një partner i rëndësishëm për ne. Shqipëria nuk është një vend i madh dhe nuk mund të ketë marrëdhënie me të gjitha vendet e botës. Por përmes Egjiptit ne mund të jemi miq të të gjithë miqve të saj. Shqipëria është e rëndësishme edhe për Egjiptin. Shqiptarët, të cilët janë në çdo pjesë të Ballkanit, veçanërisht në Kosovë dhe Maqedoni dhe në çdo vend tjetër, janë miq të vërtetë të Egjiptit. Kam vizituar projektet gjigande; Kanali i Ri i Suezit dhe Muzeu i Madh Egjiptian. Vlerësimi im është që Egjipti po ecën në drejtimin e duhur”.
Presidenti ka besim të plotë tek Evropa. Ai tha: “BE tani nuk është në gjendjen e saj më të mirë. Sidoqoftë, Bashkimi Evropian është ndërmarrja më e mirë njerëzore, ku përparimi ekonomik ecën paralelisht me përparimin e të drejtave të njeriut dhe qytetarëve. Situata e BE do të përmirësohet pas reformave të reja. ”
Presidenti Meta beson se Ballkani Perëndimor do të bashkohet me BE një ditë dhe se kjo është në interes edhe të vetë BE-së. E gjithë popullsia dhe pesha e Ballkanit Perëndimor është e barabartë me Rumaninë.
Kur e pyeta Presidentin shqiptar për pikëpamjen e tij për ngritjen e së djathtës populiste në Evropë, ai tha se kjo ishte prova e dështimit të së majtës. Për shkak se e majta, e cila solli modernizimin e Evropës, nuk mundi t’i përgjigjej kërkesave të njerëzve. Sidoqoftë, kjo nuk do të thotë që kontinenti nuk do të rigjejë rrugën e nisur dhe mbledhë fuqinë e tij.
Presidenti shqiptar beson në paqen rajonale dhe kur e pyeta për marrëdhëniet e tij me Turqinë dhe Greqinë ai tha, “Marrëdhënia e Shqipërisë me Greqinë është jashtëzakonisht e rëndësishme … ne ishim dhe do të mbetemi fqinj. Të dy ne jemi anëtarë në NATO. Kemi një minoritet Grek në Shqipëri dhe ka një numër të madh të shqiptarëve që jetojnë në Greqi.
Lidhja jonë me Turqinë është gjithashtu historike. Ne kemi interesa të mëdha ekonomike dhe të dy jemi anëtarë në NATO. Por unë do të doja të shprehesha qartësisht se: është e rëndësishme për Shqipërinë që problemet midis vendeve të tjera nuk duhet të ndikojnë tek ne. Nuk është detyrë e Shqipërisë të luajë rolin e arbitrit në konfliktet dhe problemet që ndodhin në vendet e tjera“.
Unë e pyeta presidentin për shqetësimin që ngrenë disa intelektualë në lidhje me “Shqipërinë e Madhe” dhe nëse kjo ide ishte serioze. Ai tha, “Të gjithë shqiptarët kanë një projekt të përbashkët. Ky është bashkimi me Europën. Ideja e Shqipërisë së Madhe nuk është aspak e mundshme. Projekti “Serbia e Madhe” dështoi. Ne po jetojmë në një rajon të ndërlikuar. Nuk ka vend ‘të pastër etnikisht’ në Ballkan. Është çmenduri e plotë të flasim për projekte ekspansioniste në këtë aspekt.”
Unë i thashë Presidentit Meta se ai kishte paralajmëruar kundër përpjekjeve për të përçarë shoqërinë politike dhe për të krijuar një shtet paralel në Shqipëri dhe Kosovë, dhe e pyeta nëse ai ende besonte këtë.
Presidenti u përgjigj, “Ne po jetojmë në një botë në të cilën [ne shohim] ndikimin e personaliteteve apolitike dhe lojtarëve [të huaj], veçanërisht OJQ-ve. Këto janë pjesë e rreziqeve të globalizmit.
Është shumë e rëndësishme të mbrohet sovraniteti i njerëzve në mënyrë që të ruhet sovraniteti i shtetit.”
Takimi im me presidentin shqiptar zgjati për gati një orë. E vlerësoj shumë që ai më priti pavarësisht angazhimeve të tij të shumta dhe më pas pashë pallatin presidencial të mbushur me njerëz për shkak të pritjes së një vizite të kryeministrit italian. Presidenti kishte planifikuar të vizitojë Monakon dhe Japoninë në kuadrin e politikës së tij për të bërë miq me të gjitha vendet e botës.
“Historia e shtetit egjiptian shkon në më shumë se 7,000 vjet dhe ne kemi hasur në kufijtë tanë shumë luftëra dhe probleme për shekuj të gjatë. Sidoqoftë, një dhuratë e shkëlqyeshme erdhi përtej kufijve tanë dhe ne nuk mund ta harrojmë kurrë … Ai ishte udhëheqësi i vendit tonë me origjinë shqiptare Mohamed Ali Pasha,”i thashë Presidentit Meta.
