Shqipëria ndaloi të hënën një anije të dyshuar se transferonte një sasi të madhe mbetjesh të rrezikshme, nga ankorimi në portin kryesor të Shqipërisë, thanë zyrtarët, pasi një grup mbikëqyrës njoftoi autoritetet. Anija Moliva XA443A me flamur turk u mbajt rreth një milje larg portit të Durrësit, 33 kilometra (20 milje) në perëndim të kryeqytetit. Prokurorët urdhëruan që kontejnerët të sekuestroheshin dhe të ruheshin “në një vend të sigurt mjedisor dhe fizik” për t’u monitoruar.Organizata joqeveritare e Basel Action Network me bazë në Seattle, ose BAN, e cila është e fokusuar në çështjet mjedisore, tha se i autoritetet në gusht për anijen pas shënimit të një sinjalizuesi se “102 kontejnerët” e saj dyshohet se mbanin “rreth 2100 tonë totale metrikë… pluhur të filtrit të kontrollit të ndotjes së mbeturinave nga industria e çelikut.”
BAN tha se “dërgesa masive” u nis për herë të parë nga Durrësi më 4 korrik 2024, me dy anije të kontraktuara nga Maersk me “destinacionin e synuar të Tajlandës”. Grupi tha se gjithashtu paralajmëroi disa vende tranziti dhe bashkëpunoi me EARTH, një organizatë kryesore mjedisore tajlandeze dhe së bashku ngritën alarmin për dërgesën.
Tajlanda refuzoi të pranonte dërgesën, duke u kërkuar autoriteteve në Singapor ta ndalonin atë. Anijet u ankoruan më pas në një port turk dhe ngarkesa u ngarkua në anijen me flamur turk, e cila ndaloi për pak kohë në portin italian të Gioia Tauro përpara se të shkonte në Shqipëri, tha BAN.
Në dokumentacionin doganor thuhet se kontejnerët kishin oksid hekuri, sipas raporteve lokale. Opozita shqiptare akuzoi qeverinë në gusht për pjesëmarrje në trafikimin e paligjshëm të materialeve të rrezikshme. Kryeministri Edi Rama tha në Parlament në shtator se dokumentet e dërgesës janë verifikuar dhe se oksidi i hekurit “nuk konsiderohet si mbetje toksike në katalogët europianë mbi të cilët bazohet procedura mjedisore dhe doganore e vendit tonë”.
Jim Puckett, kreu i BAN, ishte në Durrës kur anija mbërriti dhe u bëri thirrje autoriteteve që të bënin një hapje publike në marrjen e mostrave të kontejnerëve për të siguruar transparencë. Grupi gjithashtu dëshiron të analizojë mostrat në “laboratorë të ndryshëm paralelisht”.
Ai u tha gazetarëve se dyshonin se pluhuri toksik i furrës së çelikut ishte mbledhur nga filtrat e kontrollit të ndotjes nga një kompani shqiptare dhe gjithashtu ishte kontrabanduar ilegalisht nga Kosova dhe Gjermania.
“I takon qeverisë shqiptare të gjejë një zgjidhje për eliminimin e tyre,” – tha Puckett.
Puckett i tha Associated Press se zyrtarët qeveritarë thanë se zyra e prokurorit në Durrës ka marrë kontrollin e anijes në ankorim dhe se ai mund të lidhet me ta për të marrë mostrat e nevojshme.
“Ne shpresojmë shumë se mbetjet do të mostrohen dhe analizohen siç duhet me palët e treta… në mënyrë që publiku të mund të besojë në rezultatin” – tha një deklaratë e BAN.
Shqipëria po kërkon të integrohet në Bashkimin Evropian dhe qeveria ka qenë e prirur për të përafruar politikën e saj të mbetjeve të rrezikshme me atë të bllokut 27-vendesh, duke ndaluar “eksportin e mbetjeve të rrezikshme, mbetjeve shtëpiake, mbetjeve elektronike dhe mbetjeve plastike në vendet në zhvillim”.
Nuk ka asnjë koment të menjëhershëm nga Ministria e Turizmit dhe Mjedisit. /Associated Press, LAPSI.al
