Tender i dyshimtë/ Rikontruksioni i qendrës “Ten”, banorët kundër Bashkisë Tiranë
Projekti i rikonstruksionit të qendrës kulturore “Ten” në rrugën “Myslym Shyri” po kundërshtohet nga banorët e dy pallateve në krah.
Në vendin ku deri në vitin 2010 ishte ish-kinema “Dajti”, bashkia e Tiranës ka nisur zbatimin e një projekti, i cili parashikon një qendër të re multifunksionale, jo më me dy kate – siç ishte përpara se të shembej – por me katër. Ky zhvillim ka ngjallur pakënaqësi nga banorët, të cilët kanë nisur procedura ligjore për ta ndaluar.
Projekti, me një vlerë prej 600 mijë eurosh, u tenderua në vitin 2023 dhe u fitua nga kompania “Pepa Group”. Ndërtimi duhej të përfundonte brenda vitit 2024, megjithatë ndërtesa e vjetër u shemb pjesërisht vetëm (soleta) në muajin shkurt dhe aktualisht punimet janë pushuar prej së paku tre javësh.
Banorët e dy pallateve ngjitur kanë shfaqur pakënaqësi që në momentet e para kur projekti u bë publik – për të cilin Citizens raportoi.
Ata shprehen të shqetësuar për rritjen në lartësi të godinës, e cila është vendosur pa konsultime dhe plan të qartë që e justifikon këtë vendim. Kundërshtitë shtohen pasi godina e re u zë dritaret duke kufizuar ajrimin dhe ndriçimin e apartamenteve.
Për më tepër banorët thonë se punimet për ndërtesën e re mund të rrezikojnë themelet e pallateve të tyre, të cilat qenë konceptuar në vitet 70-të si ndërtesë e njëtrajtshme – katër kulla pesëkatëshe të lidhura mes tyre.
Bashkia Tiranë e ka justifikuar shembjen e ish-qendrës “Ten” me dëmtime nga tërmeti. Banorë i thanë Citizens.al se atyre u është dërguar një letër që e lidh këtë ndërhyrje me dëmet e tërmetit të vitit 2019, por dy pallatet pesëkatëshe krah ish-qendrës kulturore nuk kanë pësuar asnjë çarje.
Projekti me tender të dyshimtë
Kontrata e punimeve iu dha kompanisë “Pepa Group” më 20 mars 2023. Tenderi është shënuar me flamur të kuq nga portali “Open Data Procurement”, për shkak të skualifikimit të 11 kompanive të tjera që morën pjesë në garë me arsye që konsiderohen teknike dhe të diskutueshme – pasja e vetëm një betoniereje apo një eskavatori – apo mungesa e lejes së qarkullimit për një mjetet e punës.
Kompania “Pepa Group”, e krijuar në vitin 2014, raportoi në vitin e parë të punës 30 mijë euro xhiro. Ajo rriti ndjeshëm volumin duke u përfshirë në tenderë publik.
Në katër vitet e fundit xhiroja vjetore e kësaj kompanie është luhatur mes 9-11.5 milionë euro me një marzh fitimi 2-6%.
“Pepa Group” është gjithashtu një nga kompanitë që ka përfituar nga 16 tenderët e diskutueshëm të bashkisë Tiranë për “riaftësimin strukturor” të disa pallateve të dëmtuara nga tërmeti – gjykatat kanë pezulluar ndërhyrjet në disa prej tyre pas konstatimit të parregullsive në mënyrat se si u morën vendimet apo dhe se si u dhanë lejet.
Bashkia Tiranë thotë se projekti është në përputhje me planifikimin urban të parashikuar në Planin e Përgjithshëm Vendore dhe se projekti nuk do të ndikojë në ndërtesat përreth, por banorët e zonës nuk janë të bindur nga këto deklarata.
Në një komunikim me Citizens.al, bashkia theksoi se “projekti nuk do të ketë ndikim në aksesin apo stabilitetin e objekteve ekzistuese”. Por një vështrim në terren tregon një ndërtesë të shembur dhe një komunitet të pozicionuar kundër.
Pse kundërshtojnë banorët?
Rregullat e ndërtimit parashikojnë që ndërtesat e reja në zona të banuara duhet të respektojnë një distancë të caktuar nga dritaret dhe ballkonet e ndërtesave ekzistuese. Banorët pretendojnë se ky rregull po shkelet me projektin që e kthen qendrën “Ten” në ndërtesë katërkatëshe.
“Muri që do bëjnë ato, nuk është mur kallkani, sepse gjysma e murit ka dritare dhe ballkon, që këtu shkelet ligji. Ata duhet të ndërtojnë gjashtë metra distancë,” theksoi për Citizens.al Adriana Puleshi, një nga banoret, e cila po udhëheq përpjekjet ligjore për ndalimin e projektit.
Ajo konfirmoi se një letër formale i është dërguar Bashkisë Tiranë për ndalimin e punimeve dhe në mungesë të një reagimi, do të ndiqet rruga ligjore.
“Me anë të një avokate i kemi nisur letër bashkisë për të ndalur punimet dhe nëse nuk kemi një reagim brenda dhjetë ditëve, do të ndërmarrim hapat e duhur ligjor” tha Puleshi.
Sipas projektit, godina e re do të ketë funksionin e një qendre kulturore, ku hapësirat e saj do të përdoren për salla baleti, salla multimediale, atelie kulture, sallë kantoje etj.
Pallatet pesëkatëshe të banorëve janë pjesë e një kompleksi të ngritur në vitet 1970, me një arkitekturë të lidhur ku ndërtesa të ulëta dykatëshe shërbejnë si lidhje mes blloqeve të mëdha. Çdo ndërhyrje, sipas tyre, rrezikon jo vetëm funksionalitetin, por edhe identitetin urban të kësaj hapësire./ Edlira Kadriu- Citizens.al
