Ciklet e hënës shkaktar të tërmeteve të mëdha?

0
865

Graviteti. Mund ta njihni si një forcë që shpjegon atë se si të gjitha materiet erdhën në jetë. Mund ta njihni si një gjë që bën që oqeanet e Tokës të lëvizin mbrapa dhe para me radhë dy herë në ditë.

Por, tërheqja e zbaticës së hënës është gjithashtu mjaftueshëm e fortë sa për të shkaktuar lëvizje të korës së Tokës në shkallë të lartë. Ky fakt ka bërë që shkencëtarët të spekulojnë për të paktën një shekull, nëse kjo mund të shkaktojë tërmete.

Dhe një studim i ri i publikuar në Nature Geoscience sugjeron se kjo mund të jetë e vërtetë – të paktën për tërmetet më të mëdha, transmeton Gazeta Express.

Baticat ndodhin për shkak se orbita e hënës është më e ngadalshme se rrotullimi i Tokës. Çdo vend në Tokë përgjithësisht kalon nën hënë: batica të larta.

“Stresi rritet dhe zvogëlohet dy herë në ditë, dhe ky është ai lloj stresi të cilin zakonisht e kërkojmë”, thotë John Vidale, një sizmolog në Universitetin e Uashingtonit. Por edhe dielli gjithashtu ushtron një ndikim – më të dobët – në baticë. Kur dielli dhe hëna rreshtohen, ndikimi i tyre gravitacional kombinohet, duke formuar atë çfarë e njohim si “vala e pranverës”.

Valët e pranverës zakonisht ndodhin dy herë në muaj, gjatë hënës së re ose të plotë. Të dhënat e reja tregojnë për tërmete masive kur kjo ndodh. Është gjetur pak lidhje mes valëve të pranverës dhe tërmeteve të vogla. Por tërmetet e mëdha – 7, 8, 9 shkallë – fillojnë me ciklet e hënës.

Fakti se valët e pranverës mund të ndikojnë vetëm në tërmete të mëdha mund t’ju ndihmojë sizmologëve që të mësojnë gjëra të reja rreth asaj se si ndodhin tërmetet. Dhe kjo mund t’u ndihmojë atyre që t’i përmirësojnë matjet e tyre për rrezikun nga tërmetet në vendet e banuara.